بدون شک، فضا یک مکان بسیار خطرناک است، اما تنها چند تن از مسافران فضایی در واقع در آنجا جان خود را از دست داده‌اند.
برای بسیاری از افرادی که آرزوی تبدیل شدن به فضانورد دارند، ایدهٔ ماجراجویی در این دنیای ناشناخته یک رویا به حقیقت تبدیل می‌شود. اما در طی ۵۰ سال گذشته، چندین حادثه مرتبط با پروازهای فضایی رخ داده که بیشتر شبیه به کابوس بدترین ترس‌های یک فضانورد است.
در نیم قرن گذشته، حدود ۳۰ نفر از فضانوردان هنگام آماده‌سازی یا تلاش برای مأموریت‌های خطرناک در فضا جان خود را از دست داده‌اند. اما اغلب این مرگ‌ها یا در زمین رخ داده‌اند یا در جو زمین – در زیر مرز تائید شدهٔ فضا به نام خط کارمان که از ارتفاعی حدود ۶۲ مایل (۱۰۰ کیلومتر) شروع می‌شود.
با این حال، از حدود 550 نفری که تاکنون به فضا رفته اند، تنها سه نفر واقعاً در آنجا مرده اند.
مرز کشنده
در اوایل مسابقه فضایی، ناسا و اتحاد جماهیر شوروی با موجی از سقوط های مرگبار جت مواجه شدند که منجر به کشته شدن تعدادی از خلبانان در حال آزمایش هواپیماهای راکت پیشران پیشرفته شد. سپس، البته، آتش‌سوزی آپولو 1 در ژانویه 1967 رخ داد که فضانوردان گاس گریسوم، اد وایت و راجر شافی را به طرز وحشتناکی کشت. در طی شبیه سازی پرتاب، یک جرقه سرگردان در داخل کابین فضاپیمای زمین گیر شده، که پر از اکسیژن خالص بود، شعله ور شد. این منجر به آتش سوزی غیرقابل کنترلی شد که به سرعت خدمه محکوم به فنا را تحت تأثیر قرار داد و منجر به مرگ غم انگیز آنها شد زیرا آنها تلاش بیهوده ای برای باز کردن درب دریچه تحت فشار داشتند.
والتر کانینگهام، خلبان ماژول قمری آپولو 7، به Astronomy گفت: ما دقیقاً همان آزمایش را شب قبل انجام داده بودیم اما بدون دریچه بسته، بنابراین اکسیژن 100 درصدی نداشتیم. بنابراین، هنگامی که خدمه [آپولو 1] مردند، چند هفته بعد بود که آنها شروع به برداشتن قطعات کردند و در آن نقطه به ما خدمه اصلی اولین مأموریت سرنشین دار آپولو منصوب شدیم. کمی کمتر از دو سال بعد، در اکتبر 1968، کانینگهام، والی شیرا و دان آیزل اولین خدمه آپولو بودند که با موفقیت به فضا رفتند. طی سه سال آینده، فضانوردان آپولو هفت ماموریت دیگر را به پایان رساندند – از جمله اولین فرود روی ماه در طول آپولو 11 و ماموریت شوم آپولو 13. سپس، در 30 ژوئن 1971، بشر شاهد اولین (و تا کنون، تنها) مرگ در فضا بود.
فاجعه سایوز 11
اولین ایستگاه فضایی که خود را در فضای بالای جو زمین قرار داد، ایستگاه فضایی سالیوت 1 اتحاد جماهیر شوروی بود که در تاریخ 19 آوریل 1971 (بدون خلبان) پرتاب شد. تنها چند روز بعد، یک خلبان و سه تن از شورویی‌ها با فضاپیمای سویوز 10 پرتاب شدند با هدف ورود به ایستگاه فضایی و بماندن در مدار برای یک ماه کامل. اگرچه خلبانان فضاپیمای سویوز 10 به ایستگاه فضایی سالیوت 1 به طور ایمن متصل شدند، مشکلاتی با درب ورودی باعث مانع می‌شدند تا وارد ایستگاه فضایی شوند. در طی سفر ناگهانی بازگشت به زمین، مواد شیمیایی سمی به سیستم تأمین هوای فضاپیمای سویوز 10 نشت کردند و باعث از دست دادن هوش یکی از کوسمونات‌ها شد. با این حال، همه سه عضو این خلبانان در نهایت به سلامت به خانه بازگشت کردند و هیچ تأثیر طولانی‌مدتی برای آنها ایجاد نشد.
تنها چند ماه بعد، در تاریخ 6 ژوئن، مأموریت سویوز 11 دوباره تلاشی برای دستیابی به ایستگاه فضایی بود. برخلاف خلبانان قبلی، سه کوسمونات سویوز 11 به نام‌های گئورگی دوبروفولسکی، ولادیسلاف ولکوف و ویکتور پاتسایف با موفقیت وارد ایستگاه فضایی سالیوت 1 شدند. بلافاصله پس از ورود، آنها در مدت سه هفته آینده نه تنها رکورد جدیدی را برای بیشترین زمان سپری شده در فضا ثبت کردند، بلکه همچنین تعداد زیادی آزمایش را انجام دادند که متمرکز بودند بر نحوه تطابق بدن انسان با دوره‌های طولانی بی‌وزنی.
در 29 ژوئن، فضانوردان دوباره در فضاپیمای سایوز 11 بارگیری شدند و فرود خود را به زمین آغاز کردند. و آن زمان بود که فاجعه رخ داد.
برای کسانی که روی زمین بودند، به نظر می رسید همه چیز در مورد ورود مجدد سایوز 11 بدون مشکل پیش می رود. به نظر می‌رسید که فضاپیما به خوبی از جو عبور کرده و در نهایت طبق برنامه در قزاقستان فرود آمد. تا زمانی که خدمه بازیابی دریچه را باز کردند متوجه شدند که هر سه خدمه داخل آن مرده اند.
کریم کریموف، رئیس کمیسیون ایالتی، در کتاب بن ایوانز، جای پایی در آسمان ها، به یاد می آورد: «از نظر ظاهری، هیچ آسیبی وجود نداشت. «[خدمه بازیابی] به پهلو زدند، اما هیچ پاسخی از داخل دریافت نشد. وقتی دریچه را باز کردند، هر سه مرد را روی کاناپه‌هایشان، بی‌حرکت، با لکه‌های آبی تیره روی صورت‌شان و ردپای خون از بینی و گوش‌هایشان پیدا کردند. آنها را از ماژول فرود حذف کردند. دوبروولسکی هنوز گرم بود. دکترها تنفس مصنوعی دادند. بر اساس گزارش آنها، علت مرگ خفگی اعلام شده است.»
تصمیم گرفته شد که این حادثه فوری نتیجهٔ خرابی در نوار شلنگی شیر در وسیلهٔ نزول فضاپیما بود که در هنگام جدا شدن از ماژول خدمات باز شد. در ارتفاعی معادل ۱۶۸ کیلومتر یا ۱۰۴ مایل، ترکیب مرگباری از نشتی شیر و خلاء فضا سریعاً تمام هوا را از کابین خلبانان بیرون کشید و باعث کاهش فشار داخلی شد. و به علت اینکه شیر زیر صندلی‌های کوسمونات‌ها قرار داشت، تقریباً غیرممکن بود که آنها به مشکل رسیده را به موقع رفع کنند.
به علت مرگ‌های ناشی از کاهش فشار در خلبانان سویوز 11، اتحاد جماهیر شوروی به سرعت به تغییر درخواست کرد که تمام فضانوردها باید در زمان ورود به اتمسفر کاپسول فضایی لباس‌های فضایی فشاری بپوشند – یک روش که تاکنون همچنان به کار می‌رود.
